Άνδρος:
Το νησί των Τεχνών

Tο δεύτερο μεγαλύτερο νησί των Κυκλάδων αποτελεί μια από τις πιο κοσμοπολίτικες και αρχοντικές νησιωτικές πολιτείες του Αιγαίου. Πρωτοπόρος της ελληνικής ναυτιλίας και λίκνο μιας μεγάλης εφοπλιστικής παράδοσης, η αριστοκρατική Άνδρος έχει μια μακραίωνη πολιτισμική ιστορία.

Εδώ, το λιτό κυκλαδίτικο τοπίο εναλλάσσεται με μια πληθωρική καταπράσινη φύση με αμέτρητους πολιτισμικούς θησαυρούς. Χαμηλών τόνων, προσηλωμένη στη φιλοσοφία της ήπιας τουριστικής ανάπτυξης, ανεξάντλητη σε στολίδια της φύσης και των ανθρώπων, η «...ωραιοτέρα του κόσμου» -κατά τον ποιητή Ανδρέα Εμπειρίκο-,  Άνδρος ανατρέπει κάθε κυκλαδίτικο στερεότυπο και υπόσχεται μια αυθεντική ταξιδιωτική εμπειρία για λάτρεις του πολιτισμού και της περιπλάνησης. 

Χτισμένη πάνω σε μια χερσόνησο που καταλήγει στο νησάκι του μεσαιωνικού ενετικού κάστρου, η Χώρα της Άνδρου εκπέμπει μια αριστοκρατική αύρα. Περιηγηθείτε στα σοκάκια και θαυμάστε τα νεοκλασικά καπετανόσπιτα του 19ου - 20ού αιώνα. Επισκεφτείτε οπωσδήποτε το εμβληματικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή), πόλο έλξης φιλότεχνων από όλο τον κόσμο για τις περιοδικές του εκθέσεις κάθε καλοκαίρι. Στο έξοχο Αρχαιολογικό Μουσείο Άνδρου, τα ευρήματα ανασκαφών στο νησί, όπως ο ελληνιστικός «Ερμής της Άνδρου», εντυπωσιάζουν. Κατεβείτε στην πλατεία της Ρίβας, με σήμα κατατεθέν το εμβληματικό Άγαλμα του Αφανούς Ναύτη, για μια ρομαντική βόλτα στην προκυμαία. Απέναντι από το ενετικό κάστρο, ο Φάρος Τουρλίτης (1897), χτισμένος πάνω σε βράχο μέσα στη θάλασσα, προσφέρει μια ακόμα μαγευτική εικόνα.

Οι εκπλήξεις αρχίζουν στην εκθαμβωτική ανδριώτικη ενδοχώρα. Οι Στενιές Άνδρου είναι ένα κόσμημα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με πέτρινες αγροικίες και όμορφες πλατείες με επιτοίχιες κρήνες. Το χωριό φιλοξενεί τα εξοχικά πυργόσπιτα επιφανών εφοπλιστών καθώς και τον επιβλητικό πύργο Μπίστη (1734).

Στο παραθαλάσσιο Μπατσί, το παραδοσιακό χρώμα συνυπάρχει με την κοσμοπολίτικη νυχτερινή ζωή. Στην περιοχή του Κόρθι, όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο Κάστρο της Φανερωμένης, τα ερείπια της ισχυρότερης μεσαιωνικής πολιτείας της Άνδρου με το ομώνυμο εκκλησάκι και τηνεκπληκτική θέα στο Αιγαίο. Στο χωριό Επισκοπείο, την παράσταση κλέβει το παραμυθένιο «Γεφύρι της Αγάπης», ένα λιθόχτιστο έργο τέχνης μέσα σε ένα κατάφυτο σκηνικό. Σημαντικό αξιοθέατο της περιοχής, η επιβλητική Ιερά Μονή της Παναχράντου (9ος αι.), φιλοξενεί μοναδικά μεταβυζαντινά ξυλόγλυπτα. Η θέα από το μπαλκόνι του μοναστηριού προς την Χώρα κόβει την ανάσα.

Ο ωραιότερος τρόπος να ανακαλύψετε τα φυσικά μνημεία και τους πολιτιστικούς θησαυρούς της Άνδρου είναι να διασχίσετε τα μονοπάτια της ανδριώτικης εξοχής. Απαραίτητοι σταθμοί το χωριό Μαίνητες για τα περιβόλια του και τις πηγές του Διονύσου με τα μαρμάρινα στόματα των λεόντων, τα πυργόσπιτα στα Αηδόνια, οι καταρράκτες της Πυθάρας στα Απατούρια, το δάσος της Καρυδιάς, η κοιλάδα των Διποταμάτων με τα πέτρινα γεφύρια και τους 22 πέτρινους νερόμυλους, ο αρχαιολογικός χώρος και το μουσείο της Παλαιόπολης.

Επίσης, το εντυπωσιακό σπήλαιο Αλαδινού και οΠύργος του Αγίου Πέτρου στον κάμπο του Γαυρίου, μνημείο της ελληνιστικής περιόδου (4^ος - 3^ος αιώνας), με φανταστική θέα στο απέραντο γαλάζιο.

Η Άνδρος περιβάλλεται από 176 χιλιόμετρα ακτογραμμής που την κοσμούν μερικές από τις ωραιότερες παραλίες του Αιγαίου. Οι πιο διάσημες είναι η παραδεισένια Άχλα και η πολυφωτογραφημένη Της Γριάς το Πήδημα, με την εξωτική σκηνογραφία από τυρκουάζ νερά και σήμα κατατεθέν έναν πελώριο οβελίσκο που ορθώνεται μέσα στη θάλασσα.

Για τους λάτρεις της κοσμικής ζωής, το κοσμοπολίτικο Μπατσί (Χρυσή Ακτή) συναγωνίζεται σε δράση την πολύβουη Χρυσή Άμμο, δύο οργανωμένες πλαζ με beach bars και πολλές ευκαιρίες για θαλάσσια σπορ, δημοφιλείς τόσο σε οικογένειες όσο και σε νέους. Η νεολαία αγαπά επίσης τον Άγιο Πέτρο (η μεγαλύτερη του νησιού), ιδανική παραλία για τρέξιμο, χορό στα beach bars αλλά και απομόνωση. Οι ρομαντικοί και τα ζευγάρια κατευθύνονται προς την βορειοανατολική ακτή, για απομόνωση και ανέγγιχτη φύση. Στον Ζόρκο της ονειρικής θέας στο απέραντο γαλάζιο και της ευωδιαστής βλάστησης, στο Βόρι της άγριας ομορφιάς και των ναυαγίων, στο φανταστικό Βιτάλι για βουτιές από τα βράχια.

Το νησί προσφέρει αμέτρητες ευκαιρίες για θαλάσσια σπορ. Στο Κυπρί μπορείτε να κάνετε windsurf, water ski, wake board ή να ακολουθήσετε υδάτινες διαδρομές με SUP ή κανό.

Η Άνδρος είναι ιδανική για πεζοπορία. Ακολουθήστε την δημοφιλή κυκλική διαδρομή των Μαινήτων με τις αμέτρητες πηγές, τα βυζαντινά ξωκλήσια και τις πέτρινες αγροικίες. Επίσης, το μονοπάτι Χώρα – Όρμος Κορθίου, με τους 40 και πλέον παλιούς νερόμυλους και τους αμέτρητους περιστεριώνες.

Η ανδριώτικη γαστρονομία είναι μια μίξη κυκλαδίτικης παράδοσης με επιρροές από την ενετική κουλτούρα αλλά και συνταγές του κόσμου που έφεραν πίσω στον νησί οι πολυταξιδεμένοι Ανδριώτες. Όλα ξεκινούν από την εύφορη γη του νησιού που παράγει εκλεκτά εσπεριδοειδή και κηπευτικά, την τυροκομική και κτηνοτροφική παράδοση.  Η Άνδρος φημίζεται για τα τυριά της και τα φινετσάτα γλυκά του κουταλιού. Δοκιμάστε την διάσημη Πετρωτή (φρέσκο ανάλατο ημίσκληρο τυρί), το Βολάκι (η ανδριώτικη μοτσαρέλα από αγελαδινό γάλα)και το πληθωρικό μανούσο (μαλακό αλμυρότυρί).

Γλυκαθείτε με γλυκό κουταλιού από ανθό λεμονιάς (παμπιλόνι), καρυδάκι, τριαντάφυλλο και τυλιχτό νεράντζι. Οι Ανδριώτες φτιάχνουν επίσης εξαιρετικά χοιρινά λουκάνικα με πικάντικη γεύση και λούζα (βασιλικιά). Στην ποτοποιία, το νησί αγαπά τα δυνατά αποστάγματα όπως το πόντζι (ρακόμελο από μαύρα μούρα και μέλι ερείκης) και το γλυκόπιοτο κουμάρι (ρακή από καρπό κουμαριάς). Στο χωριό Συνέτι παράγουν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα εκλεκτό κρασί.

Η πιο διάσημη σπεσιαλιτέ του νησιού είναι η φουρτάλια ή φρουτάλια (φουσκωτή ομελέτα με πατάτες και ανδριώτικα λουκάνικα). Επίσης, ο πασχαλινός Λαμπριάτης (αρνίσιο κρέας με γέμιση από τυρί, εντόσθια και μυρωδικά, ψημένο σε ξυλόφουρνο) και ο κόκκορας κοκκινιστός με ζυμαρικά. Εκτός από γλυκά του κουταλιού, θα απολαύσετε γλυκίσματα, όπως καλτσούνια (ζύμη φύλλο με γέμιση από ξηρούς καρπούς, μέλι και μπαχαρικά), αμυγδαλωτά(με ανθόνερο και άρωμα πικραμύγδαλου), νουγκατίνα (πάστα από μπισκότα αφράτης μαρέγκας και γέμιση κρέμας ζαχαροπλαστικής) και παστιτσάκια (μπισκότο με αμύγδαλα ή καρύδι).

Στην κορυφή της σύγχρονης πολιτιστικής ατζέντας βρίσκεται το εμβληματικό Διεθνές Φεστιβάλ Άνδρου (30 Ιουλίου - 25 Αυγούστου) με σημαντικές θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες κλασικής και ελληνικής μουσικής, χορευτικά συγκροτήματα και κινηματογραφικές προβολές.

Το καλοκαίρι είναι η πιο ωραία εποχή για να ζήσετε από κοντά το παραδοσιακό ανδριώτικο πανηγύρι. Σημειώστε το πανηγύρι της Αγίας Μαρίνας (17 Ιουλίου) στην Παλαιόπολη, του Δεκαπενταύγουστου στο προαύλιο του δημοτικού σχολείου Αμμολόχου με παραδοσιακό γλέντι, πατσά, μεζέδες με τσίπουρο και λουκουμάδες, του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (29 Αυγούστου) στο Μακροτάνταλο.

Το ανδριώτικο Πάσχα φημίζεται για την ξεχωριστή του ατμόσφαιρα. Η Ανάσταση γιορτάζεται στις εκκλησίες του νησιού με ρίψη εκατοντάδων βεγγαλικών στον ουρανό. Ο πόλεμος των βεγγαλικών συνεχίζεται από χωριό σε χωριό την Κυριακή του Πάσχα, μετά το μεσημεριανό γλέντι, με το σύνθημα «Μάσκουλα». Στην κεντρική πλατεία της Παλαιόπολης, οι ντόπιοι παίζουν «Τσούνια», ένα είδος μπόουλινγκ, μέ έπαθλο για τους νικητές... μπύρες κέρασμα.

Απολαύσετε τις οργανωμένες οινικές ξεναγήσεις στους αμπελώνες της ανδριώτικης ενδοχώρας με γευσιγνωσίες σε οινοποιεία.