Καστελλόριζο:
Ακριτική ομορφιά

Στην ανατολικότερη άκρη της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης, το καρποσταλικό Καστελλόριζο αποτελεί έναν ονειρικό προορισμό για όσους αναζητούν γαλήνιες διακοπές. 

Η μικροσκοπική Μεγίστη -όπως είναι το αρχαίο όνομα του νησιού- απέχει μόλις 1,25 ναυτικά μίλια από τις Μικρασιατικές ακτές και λόγω της στρατηγικής θέσης της, υπήρξε για αιώνες σημαντικός εμπορικός κόμβος και «τρόπαιο» πολλών κατακτητών.

Ρομαντικό, ατμοσφαιρικό και κοσμοπολίτικο, βγαλμένο λες από σκηνικό, μπήκε επάξια στον παγκόσμιο χάρτη των τουριστικών προορισμών μετά τη μεγάλη προβολή που έλαβε από το οσκαρικό φιλμ Mediterraneo (1992) που γυρίστηκε εκεί.

Περπατήστε κατά μήκος του κάβου-λιμανιού, της προκυμαίας και της Χώρας που είναι ένα με το λιμάνι. Εξερευνήστε τα σοκάκια με τις μικρές πλατείες, τις εκκλησίες, τα σκαλιά που βγάζουν σε πλατώματα και θαυμάστε τα επιβλητικά νεοκλασικά αρχοντικά, με τα οικόσημα. Τους καλοκαιρινούς μήνες σίγουρα θα δείτε ντόπιους και επισκέπτες σε ξαπλώστρες έξω από τα σπίτια τους και μπροστά στη θάλασσα, να απολαμβάνουν τη γαλήνη του νησιού.

Ανάμεσα στα κτήρια του οικισμού δεσπόζουν το ιταλικής αρχιτεκτονικής Δημαρχείο και η Νέα Αγορά. Το Δημοτικό σχολείο που κάποτε υπήρξε η Σαντράπεια Αστική Σχολή από τον ευεργέτη Λουκά Σαντραπέ, είναι άλλο ένα αρχιτεκτονικά πανέμορφο κτήριο που θυμίζει τα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών. Δίπλα του θα συναντήσετε τον μητροπολιτικό ναό του Κωνσταντίνου και Ελένης με το προαύλιο από λειασμένα βότσαλα και τους εντυπωσιακούς κίονες από το ναό του Λύκιου Απόλλωνα.

Το απόγευμα ή νωρίς το πρωί αξίζει ν’ ανεβείτε τα περίπου 400 σκαλοπάτια και να περπατήσετε ένα καλντερίμι που οδηγεί στο πετρόχτιστο μοναστήρι του Αη-Γιώργη του βουνού. Μέσα στο Μοναστήρι υπάρχει η κατακόμβη του Αγίου Χαράλαμπου με μια μικρή πηγή που αναβλύζει νερό.

Στην κορυφή του βράχου βρίσκεται το Castelo Rosso, το κάστρο των σταυροφόρων Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη που χρονολογείται από τον 14^ο αιώνα. Από εκεί μπορείτε ν’ απολαύσετε τη θέα στο Καστελλόριζο αλλά και στα τουρκικά παράλια.

Κάτω από το Κάστρο θα βρείτε τον Λυκιακό Τάφο, από τον 4^ο αιώνα π.Χ., ένα σύμβολο λατρείας στον Λύκιο Απόλλωνα από τη μικρασιατική Λυκία, όπου ο Απόλλωνας λατρευόταν ως λύκος.

Το νησί προσφέρεται για πεζοπορικές διαδρομές από 1,5 μέχρι 5,5 χιλιόμετρα, αφού όλα είναι προσιτά με τα πόδια και έχουν διασωθεί τα παλιά μονοπάτια. Ξεκινήστε νωρίς και απολαύστε μια διαδρομή στον τόπο και στο χρόνο παράλληλα με την ακτογραμμή των 19 χιλιομέτρων.

Για ν’ απολαύσετε ένα ρομαντικό ηλιοβασίλεμα κατευθυνθείτε στο ξωκλήσι της Αγίας Μαρίνας, που βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο του Παλαιόκαστρου. Εκεί βρισκόταν η αρχαία οχυρωμένη ακρόπολη του νησιού, χτισμένη στον ασβεστολιθικό λόφο που προσέφερε πλεονεκτικό σημείο για τα στρατεύματα. Στην άκρη του λόφου βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου και στο κέντρο, ο ναός της Παναγίας με περιβάλλοντα κτίσματα όπου διανυκτέρευαν οι γυναίκες του νησιού, όταν ανέβαιναν για προσκύνημα.

Το Μουσείο Μεγίστης είναι από μόνο του ένα αξιοθέατο, καθώς στεγάζεται στο Κονάκι ένα εντυπωσιακό κτήριο, που αποτελεί τμήμα του μεσαιωνικού Κάστρου. Περιλαμβάνει εκθέματα από την αρχαία, βυζαντινή και νεότερη εποχή. Χαρακτηριστικές είναι οι παραδοσιακές ενδυμασίες και τα κοσμήματα, φτιαγμένα για να κάνουν την ταυτότητα του νησιού ξεχωριστή.

Περπατήστε πάνω από το παλιό Διοικητήριο και το παλιό τζαμί του νησιού, όπου στεγάζεται το λαογραφικό μουσείο, προς τα σκαλάκια, απ’ όπου μπορείτε και να κάνετε τις βουτιές σας.

Ανεβείτε τα σκαλοπάτια προς την πλατεία Αγίου Γεωργίου και περπατώντας μέσα από την περιοχή Χωράφια εξερευνήστε τον οικισμό Μανδράκι, που κάποτε ήταν το δεύτερο λιμάνι και ναυπηγείο του νησιού.

Το Καστελλόριζο δεν έχει παραλίες με αμμουδιές. Ωστόσο διαθέτει κρυστάλλινα νερά τα οποία μπορείτε να απολαύσετε βουτώντας από βραχάκια ή μικρές εξέδρες που βρίσκονται σε πολλά σημεία. Τα πιο δημοφιλή σημεία είναι τα δύο άκρα του οικισμού: μετά το Λιμεναρχείο, και κάτω από το θολωτό κτίσμα όπου στεγάζεται το εργαστήρι του γλύπτη Αλέξανδρου Ζυγούρη. Ο καλλιτέχνης έχει δημιουργήσει και ένα εντυπωσιακό υπαίθριο γλυπτό που θα συναντήσετε στο μικρό μονοπάτι προς τη θάλασσα.

Μη χάσετε το μπάνιο στη μοναδική Γαλάζια Σπηλιά, ένα από τα μεγαλύτερα αξιοθέατα του νησιού, αλλά και του κόσμου ολόκληρου, με τον τεράστιο θόλο της και τα μαγικά τουρκουάζ νερά της, στα οποία μπορείτε να κολυμπήσετε. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη θαλάσσια σπηλιά της Ελλάδας. Αν μείνετε λίγο παραπάνω και είστε τυχεροί, ίσως διακρίνετε τις φώκιες που ρεμβάζουν στη μικρή αμμουδιά στο βάθος της σπηλιάς.

Επισκεφθείτε με βάρκα τις εντυπωσιακά λοξές Πλάκες, καθώς και τον Κάβο και τον Φάρο με τα καφεκόκκινα βράχια, όπου θα κάνετε το μπάνιο σας από τα βράχια ή τις αυτοσχέδιες προβλήτες.

Δοκιμάστε τα «κατουμάρια» τις παραδοσιακές πεντανόστιμες χειροποίητες πίτες πασπαλισμένες με ζάχαρη, κανέλα και γαρύφαλλο. Γλυκαθείτε επίσης με τα «στραβά», τα σιροπιαστά ρολάκια από φύλλο ζύμης γεμιστά με καρύδια, ζάχαρη, κανέλα και γαρύφαλλο. Μην παραλείψετε να γευτείτε και την τοπική παγωμένη σουμάδα.

Για φαγητό μπορείτε να απολαύσετε τα θαλασσινά πιάτα με φρέσκα ψάρια, ψητά στη σχάρα, τηγανητά ή μαγειρεμένα με μακαρόνια, κριθαράκι ή ρύζι. Μαγιάτικα, ξιφίες, φαγκριά και ειδικά το γαριδάκι είναι αυτά που συναντά κανείς συχνότερα στο Καστελλόριζο. Από τις σπεσιαλιτέ του νησιού αξίζει να δοκιμάσετε κατσικάκι, γεμιστό με ρύζι ή ψωμί και το «σαλαντούρμασι» (κρεμμύδια με γέμιση ρυζιού). 

Το Πάσχα στο νησί είναι κατανυκτικό και κορυφώνεται με ένα μεγάλο γλέντι μετά την Ανάσταση που μπορεί να κρατήσει μέρες. Την 21^η Μαΐου στη γιορτή των Πολιούχων του νησιού, Κωνσταντίνου και Ελένης, γίνεται πανηγύρι στον μητροπολιτικό ναό, ενώ πανηγύρι με περιφορά εικόνας πραγματοποιείται και τον 15αύγουστο, τη γιορτή της Παναγίας. Μεγάλη ιδιαιτερότητα έχει η γιορτή του προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου, με το έθιμο να θέλει να καταβρέχονται την παραμονή οι κάτοικοι του νησιού και να πέφτουν στη θάλασσα με τα ρούχα, τιμώντας έτσι τον μοναδικό κάποτε ιερέα του νησιού που έπεσε στη θάλασσα με τα ρούχα από τη χαρά του όταν είδε να επιστρέφουν οι Καστελλοριζιοί με την παύση των εχθροπραξιών.

Εορταστικές εκδηλώσεις συνοδεύουν κάθε χρόνο την επέτειο απελευθέρωσης του νησιού στις 13 Σεπτεμβρίου.

Επισκεφτείτε με βάρκα το μικρό νησάκι της Ρω (ή Αη-Γιώργης), όπου μπορείτε να απολαύσετε το μπάνιο σας. Και φυσικά μην παραλείπετε μια επίσκεψη στο μνημείο της Ρω, όπου η ηρωική «Κυρά της Ρω», Δέσποινα Αχλαδιώτη έμενε μόνη από το 1942 μέχρι το 1982 υψώνοντας καθημερινά την ελληνική σημαία.